Ποιο είναι το μυστικό της δυστυχίας του κόσμου;;

ΔΕΝ με νοιάζουν πια οι πολιτικές εξελίξεις. Όποιος και να κερδίσει, μου είναι εντελώς αδιάφορο. Κουράστηκα. Και δεν θέλω να προτρέψω κάποιους προς ένα ορισμένο κόμμα. Και τα κόμματα έχουν τόσα πολλά λάθη που είμαι βέβαιος πως δεν υπάρχει περίπτωση να διορθωθούν στα επόμενα χρόνια - σε όσα δηλαδή μου απομένουν. Το έχω πάρει απόφαση ότι ο χρόνος πρέπει να είναι δικός μου και να τον κάνω ό,τι θέλω. Τρόπος του λέγειν, διότι ο χρόνος μπορεί να είναι δικός μου αλλά μη νομίσει κανείς ότι είναι εύκολο να τον διαθέτεις κατά το δοκούν. Χρειάζονται και κάποιες προϋποθέσεις, τις οποίες αν δεν τις έχεις, τότε είσαι δυστυχής.


Κοιτάζω γύρω μου τα βιβλία που θέλω να διαβάσω και στεναχωριέμαι γιατί ξέρω ότι δεν μου φτάνουν δέκα ζωές γι' αυτή τη δουλειά. Έτσι είναι. Πάντως, δεν βαρέθηκα να διαβάζω...

Ο άνθρωπος πρέπει ν' αλλάξει από μέσα, "οι άνθρωποι δεν απελευθερώνονται απ' έξω", έγραφε αντικρούοντας κάποτε τον Μαρκούζε ένας Άγγλος κριτικός του. "Η μόνη εκπαίδευση που απελευθερώνει, είναι η αυτοεκπαίδευση" (Alasdair MacIntyre). Μια τέτοια προσπάθεια έκανε στο ιδεολογικό ξεκίνημά του και στην καθαρότερη φάση του ο Χριστιανισμός. Δεν άλλαξε τον άνθρωπο· άλλαξε μόνο μερικούς ανθρώπους. Αυτούς που οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες τους έριχναν στα θηρία του Ιπποδρόμου.

Πώς θα γίνει η αυτοεκπαίδευση του ανθρώπου; Ποιος θα την επιτρέψει. Αυτό το δεύτερο θα έπρεπε να προταχθεί ως ερώτημα για να μείνουμε σ' επαφή με την πραγματικότητα. Νομίζουμε, το συνηθέστερο, πως ο άνθρωπος δεν θέλει ν' αυτοβελτιωθεί, ή κι ότι δεν επιδέχεται βελτίωση. Θα ήταν ίσως πιο διαφωτιστικό ν' αλλάξουμε κάποτε το ερώτημα, να ψάξουμε μήπως υπάρχουν δυνάμεις κρυφές, που κερδίζουν από τη διαιώνιση της πνευματικής υποτέλειας, από την καλλιέργεια της ομαδικής μωρίας. Ίσως εκεί να βρίσκεται το μυστικό της δυστυχίας του κόσμου...