ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΚΩΣΤΗΣ ΛΙΘΙΝΟΣ

Τα αποτελέσματα του Δημοψηφίσματος της 5ης Ιουλίου 2015 φαίνεται πως θα μας απασχολούν για καιρό. Όσο περνούν οι μέρες τόσο περισσότερο αυξάνονται τα ερωτηματικά για τη σκοπιμότητα διεξαγωγής του. Σε τι ακριβώς απέβλεπαν οι εμπνευστές του παραμένει ομιχλώδες. Βέβαιο είναι, πάντως, πως με τις βεβιασμένες κινήσεις τους επιβάρυναν δραματικά την ήδη δύσκολη θέση της χώρας, οδηγώντας την ουσιαστικά στο χείλος του γκρεμού.

Παραβλέπω τις σοβαρές ενστάσεις που διατυπώθηκαν από γνωστούς συνταγματολόγους (Νίκο Αλιβιζάτο, Ευάγγελο Βενιζέλο, Γιώργου Σωτηρέλη) ως προς την εγκυρότητα του Δημοψηφίσματος.

Έρχομαι στο ερώτημα που τέθηκε στους ψηφοφόρους. Οι πολίτες της χώρας κλήθηκαν να λάβουν θέση πάνω στο Σχέδιο Συμφωνίας (αποτελούμενο από δύο μέρη), το οποίο είχαν καταθέσει στις 25 Ιουλίου στο Eurogroup η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σχετικά με τη χρηματοδότηση της χώρας. Και οι δύο προτάσεις είχαν ήδη αποσυρθεί, όταν προκηρύχθηκε το Δημοψήφισμα, και έτσι περίττευε η διεξαγωγή του. Η Κυβέρνηση, παρά το οξύμωρο του πράγματος, επέμεινε ωστόσο στη θέση της.

Στο Δημοψήφισμα που διεξήχθη, το 61,31 όσων ψήφισαν απέρριψε το Σχέδιο Συμφωνίας ενώ το 38,69 ήταν υπέρ της αποδοχής του.

Τα πράγματα, στη συνέχεια, εξελίχθηκαν διαφορετικά. Το ίδιο κιόλας βράδυ, όταν διαφαινόταν πλέον το τελικό αποτέλεσμα, εξελίχθηκαν κωμικοτραγικές σκηνές. Η Κυβέρνηση, ικανοποιημένη εμφανώς από την υπερίσχυση της πρότασής της, τάχθηκε έμμεσα με την πλευρά του αντιπάλου της, που είχε ωστόσο ηττηθεί! Καταλαβαίνω πως μια τέτοια συμπεριφορά είναι δυσεξήγητη, εμπίπτει στη σφαίρα του παράδοξου, αλλά αυτό στην ουσία συνέβη.

Μέσα σε αυτό το κλίμα, πραγματοποιήθηκε την επομένη στο Προεδρικό Μέγαρο συνάντηση των πολιτικών αρχηγών. Κατά τη διάρκειά της, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας πρότεινε ως βάση συζήτησης το Σχέδιο Συμφωνίας, που είχε απορριφθεί από το εκλογικό σώμα την προηγουμένη! Αφού εξασφάλισε την καταρχήν συναίνεσή τους για τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας αναχώρησε για τις Βρυξέλες, προκειμένου να διαπραγματευθεί καλύτερους όρους.

Αυτό, όμως, δεν επιτεύχθηκε. Οι όροι της νέας Σύμβασης, που κατά τα φαινόμενα θα υπογραφεί, είναι κατά πολύ δυσμενέστεροι εκείνων, τους οποίους απέρριψε η πλειονότητα του εκλογικού σώματος!

Αν δεν είναι πρωτοφανή για την παγκόσμια πολιτική ιστορία όλα τα παραπάνω τότε πως αλλιώς μπορούν να χαρακτηριστούν;

Μέσα σε αυτή την πλήρη σύγχυση θυμήθηκα ένα άλλο Δημοψήφισμα. Είχε οργανωθεί από το Δικτατορικό Καθεστώς της 21ης Απριλίου, κάτω από αδιαφανείς συνθήκες, την Κυριακή 29 Ιουλίου 1973. Το ερώτημα, στο οποίο κλήθηκαν να λάβουν θέση οι πολίτες, ήταν αν αποδέχονταν την πολιτειακή αλλαγή που είχε αποφασίσει δύο μήνες πριν ο δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος. Τα αποτελέσματα, σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, ήταν τα ακόλουθα. Το 78,43 των ψηφοφόρων τάχθηκε υπέρ της εγκαθίδρυσης του πολιτεύματος της Προεδρικής Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας. Αντίθετη άποψη είχε το 21,57 όσων ψήφισαν. Από διάφορες πλευρές, ωστόσο, διατυπώθηκαν ενστάσεις για το αποτέλεσμα. Οι καταγγελίες για νοθεία υπήρξαν πολλές.

Τα αποτελέσματα του Νόθου Δημοψηφίσματος είχε σχολιάσει με τον δικό του, αμίμητο τρόπο, ο γνωστός δημοσιογράφος και γελοιογράφος Βασίλης Χριστοδούλου. Σε ένα σκίτσο του, που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Η Βραδυνή» στις 31 Ιουλίου 1973, εμφανιζόταν ένας Κρητικός βρακοφόρος να παίζει λύρα και να τραγουδά την ακόλουθη μαντινάδα:

«Μαθές δεν εματάγινε τέτοιο κουτί ρημάδι,

«ΟΧΙ» να ρίχνης το πρωί, να βγαίνει «ΝΑΙ» το βράδυ...».

Για να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις: δεν συγκρίνω ούτε τις δύο εποχές ούτε τους όρους διεξαγωγής του Δημοψηφίσματος του 1973 με εκείνους του 2015. Απλώς το αναφέρω για να σχολιάσω και να υπογραμμίσω ότι το αδιαμφισβήτητης εγκυρότητας αποτέλεσμα του τελευταίου Δημοψηφίσματος την ίδια κιόλας μέρα διεξαγωγής του άλλαξε προσανατολισμό.

Όπως ο Κρητικός του Βασίλη Χριστοδούλου εξέφραζε τη θλίψη του για το γεγονός ότι η αρνητική ψήφος του στο ερώτημα του Δημοψηφίσματος του 1973, με διάφορες μεθοδεύσεις, προσμετρήθηκε τελικά στις θετικές, κατά τον ίδιο τρόπο, ο ψηφοφόρος του πρόσφατου Δημοψηφίσματος διαπιστώνει με έκπληξη πως η αρνητική ψήφος του, με διάφορες αλχημείες, μετατράπηκε στην ουσία σε θετική. Φέρεται να αποδέχεται ένα Σχέδιο Συμφωνίας με πολύ βαρύτερους όρους σε σχέση με το παρελθόν.

Η εξαπάτησή του είναι πλήρης. Και για τον λόγο αυτό πρέπει να ντρέπονται οι νοσηροί εγκέφαλοι του Μεγάρου Μαξίμου.