ΣΤΡΑΦΗΚΑΝ ΣΤΗΝ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ … (ή ΤΙ ΑΠΕΓΙΝΑΝ;)

Μήπως απογοητεύτηκαν και στράφηκαν στο μυθιστόρημα οι περισσότεροι από τους συγγραφείς της ιστορικής εκείνης γενιάς που έδωσε τα πιο σημαντικά έργα, μετά τον Ιάκωβο Καμπανέλλη; Ο Ζιώγας και ο Χριστοδούλου (που έφυγαν απροσδόκητα), είχαν αρχίσει να γράφουν μυθιστορήματα.

Αλλά στην πεζογραφία έχουν στραφεί με επιδόσεις και οι Μάτεσις (Αφροδίτη, Ύλη Δάσους, Πάντα Καλά, Η Μητέρα του σκύλου, Ο Παλαιός των ημερών), Σκούρτης (Μια φορά ήταν ένας μόνος του, Ιστορίες με πολλά στρας, Το χειρόγραφο της Ρωξάνης, 7 παραμυθένιες ιστορίες, Το συμπόσιο της Σελήνης, Πήδημα θανάτου. Το μυθιστόρημα μιας δολοφονίας, Ο μπάτσος, Το παιχνίδι των 4 - με Μουρσελά, Σουρούνη και Τατσόπουλο, 1998), Μουρσελάς (Βαμμένα Κόκκινα Μαλλιά, Καλά είναι να συνηθίζει κανείς τα φαντάσματα, Το παιχνίδι των τεσσάρων - με Τατσόπουλο, Σκούρτη και Σουρούνη, Κλειστόν λόγω μελαγχολίας), Μάρκαρης (Νυχτερινό Δελτίο, Άμυνα ζώνης), Μανιώτης (Άγνωστος Στρατιώτης, Η Φοβερά Προστασία, Ορίστε τα Ρόδα, Μαμά, Το Ρεπερτόριο του Χειμώνα, Το Πονηρό Μονοπάτι, Το Ρεπερτόριο της Άνοιξης, Ο Packman θα τους Φάει Όλους, Το Ροζ και το Μπλε, Crazy Love, Το Άχρηστο Βιβλίο, Τα Σαντέ της Σαπφώς, Η Αδρεναλίνη... Πάντοτε Ψηλά!), Λαμπαδαρίδου (Πήραν την Πόλη, πήραν την..., Η Έκτη Σφραγίδα, Σώμα θυμήσου όχι μόνο το πόσο αγαπήθηκες, Με τη Λάμπα θυέλλης, Γκρίζα Πολιτεία, Η Μαρούλα της Λήμνου, Η Δοξανιώ, Νικηφόρος Φωκάς, τριλογία), Σαμουηλίδης (Kαραμανίτες, Mαύρη Θάλασσα, Χρονικό από την τραγωδία του Πόντου, Aκριτική Γενιά, Πέρα στην Aνατολή, Eφταπύργιο, Πολιτεία του Bορρά, Nησί του Διαβόλου, Στους Πέντε Aνέμους του Kαυκάσου, Tο Xρονικό του Kαρς, Βυζαντινός Εσπερινός, Στη Θεσσαλονίκη των Ζηλωτών, Μιθριδάτης ο Μέγας), Σιμιτζής (Ο γέρος, Τα διηγήματα της απαλάμης, Ο Καπιταλιστής, Γη και εραστές, Στοχασμοί του νυχιού, Ερωτες στην ομίχλη, Φύλαξέ μου τις παλιές φωτογραφίες, Αν αγαπάς, Δρόμοι της οργής), Τσικληρόπουλος (Τα απομνημονεύματα ενός εμβρύου, Οδύσσεια του Μήτσου, Ο βαρόνος, Μην ξεχάσω και δε γυρίσω, Επίσκεψη, Ερασιτέχνης Άνθρωπος, Η Δευτέρα Παρουσία Σε απευθείας μετάδοση)…

Το μυθιστόρημα έγινε η καταφυγή τους και ίσως περισσότερο από το θέατρο να βρήκαν την ανταπόκριση που προσδοκά ένας δημιουργός! Ο Χριστοφιλάκης (Το τέλος, Σιτιάρχης, Κερκεμέζοι, Ολονυχτία, Η σχόλη, Τσιρκολάνοι, Ρεβέκκα και Μάριος), και η Ριάλδη σταμάτησαν να γράφουν. Ο Αρμένης (Πρόβα, Μαντζουράνα στο κατώφλι, γάιδαρος στα κεραμίδια, Το σόι, Ο τρομερός λήσταρχος Χρήστος Νταβέλης, Βασικά… με λεν Θανάση, Ο Θείος ο Σάκης και το κόμμα, Τέσσερα πρόσωπα κι ο Θεός απ’ έξω) σκηνοθετεί και παίζει κι έχει αναλάβει τα βάρη ενός εγχειρήματος που αν του αφοσιωθεί (και σταματήσει να ρίχνει κλεφτές ματιές προς το Θέατρο Τέχνης, το οποίο πια έχει τραβήξει άλλο δρόμο…), θα βρει κάποια στιγμή και το χρόνο να ξαναγράψει.

Ωστόσο, και κάποιοι άλλοι συγγραφείς νεότεροι που άρχισαν να βηματίζουν κοντά τους ή σε δικό τους δρόμο, σιώπησαν, όπως οι Κωνσταντίνα Βέργου (Ο γάμος της Αντιγόνης), Ρούλα Γεωργακοπούλου, Χρήστος Δοξαράς (Νάιτ Κλαμπ), Αντώνης Δωριάδης (Ένα παράξενο απόγευμα), Ανδρέας Θωμόπουλος (Τα παιδιά του Κάιν, Νάσος), Περικλής Κοροβέσης (Επιχείρησις Ιουδίθ), Περικλής Κουκουβίνος, Θανάσης Κωσταβάρας (Το Φαγκότο ή Το τραγικό τέλος του Νικηφόρου Φωκά και η ηρωική ζωή του Π.Ν. Πάστη), Δώρα Λιτινάκη, Βασίλης Μητσάκης (Παρθεναγωγείο Βόλου, Ό,τι φάμε ό,τι πιούμε), Σπύρος Παπαδογεώργος (Την άλλη Κυριακή), Γιώργος Παπακυριάκης (Σοφία Απέργη, Δατς ωλ, Η σφήκα), Πάρις Τακόπουλος (Εγκεφαλικά επεισόδια, Ψαρόσουπα, Λαχματζούν), Γιώργος Χαραλαμπίδης (Κιλελέρ). Ο Νίκος Περέλης (Η μοναξιά των σκουληκιών, Η Μπόμπα, Η μικρούλα η φελάχα Γιουλαλάμ), μετά την περιπέτεια της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου, συνεχίζει με σκηνοθεσίες αλλά προσφάτως παρουσίασε και το καινούργιο του έργο με τίτλο Το τελευταίο μήνυμα.

Ο Γιάννης Λυρίτης (Το ρολόι, Οι επισκέπτες) θα μπορούσε να έχει μια καρποφόρα συνέχεια, αφότου πήρε σύνταξη, αλλά τον πρόλαβε ο θάνατος (ευτυχώς που ο Κ. Γεωργουσόπουλος του έγραψε ένα αποχαιρετιστήριο στα Νέα, γιατί αλλιώς μάλλον δεν θα το μαθαίναμε).

Ο Γιώργος Μιχαηλίδης είναι μια εντελώς ξεχωριστή περίπτωση θεατρανθρώπου που αναλώθηκε περισσότερο στη θεατρική πράξη σκηνοθετώντας και που έγραψε κάποια θεατρικά έργα (Η δίκη των Έξι, Η μάχη της Αθήνας, Η Αθήνα μετά τη βροχή) που υπηρετούσαν τους στόχους του ως στρατευμένου διανοούμενου, και βεβαίως, τα τελευταία χρόνια βάρυνε η ιδιότητα του πεζογράφου (Φιλμ Νουάρ, Πέτρος Δαρζέντας, Πύλη, Φονικά, Λάμδα, Η Μύηση – της επανάστασης, της μοναξιάς και της λαγνείας)… Το θέμα είναι αν η παραγωγή των πιο νεότερων θεατρικών συγγραφέων μπορεί να ισοσκελίσει την απουσία των όσων παραπάνω αναφέρονται. Δεν γίνεται, φυσικά, καμιά σύγκριση…