Η ΠΑΡΑΧΑΡΑΞΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΚΩΣΤΗΣ ΛΙΘΙΝΟΣ

Το γεγονός συνέβη πριν από λίγες μέρες και δεν πρέπει να μείνει ασχολίαστο. Κι αυτό γιατί έχουν πληθύνει το τελευταίο χρονικό διάστημα τα φαινόμενα διαστρέβλωσης της ιστορικής πραγματικότητας με αποτέλεσμα να δημιουργείται μια εντελώς λανθασμένη εικόνα στις νεότερες γενιές.

 

Το πρωί της Τρίτης, 17 Νοεμβρίου, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας προσήλθε στον χώρο του Πολυτεχνείου και κατέθεσε στεφάνι στη μνήμη των νεκρών του 1973. Την ίδια εκείνη ώρα η εφημερίδα «Αυγή», ανήρτησε στον διαδικτυακό χώρο της την είδηση, με την εξής επισήμανση: «Ο πρώτος πρωθυπουργός που κατέθεσε στεφάνι στο Πολυτεχνείο».

Ύστερα από πολλές ώρες, μπροστά στις έντονες αντιδράσεις που υπήρξαν για την ωμή διαστρέβλωση των ιστορικών γεγονότων, υποχρεώθηκε να επανέλθει στο ζήτημα και να επισυνάψει το ακόλουθο υστερόγραφο: «Εκ παραδρομής στην αρχική ανάρτηση γράφτηκε ότι ο Αλέξης Τσίπρας είναι πρώτος πρωθυπουργός που κατέθεσε στεφάνι στο Πολυτεχνείο».

Η πραγματικότητα, βέβαια, είναι εντελώς διαφορετική. Η πρώτη Κυβέρνηση που αναγνώρισε ως σημαντικό γεγονός την Εξέγερση του Πολυτεχνείου ήταν εκείνη του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος. Στις 12 Νοεμβρίου 1981, λίγες μέρες αφότου ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας, καθιέρωσε τη 17η Νοεμβρίου ως σχολική γιορτή. Ο τότε πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου, τιμώντας τους νεκρούς του 1973, προσήλθε στον χώρο του Πολυτεχνείου και κατέθεσε στεφάνι. Το παράδειγμά του, τις επόμενες δεκαετίες, ακολούθησαν οι Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, Κώστας Σημίτης και Γιώργος Παπανδρέου.

Δεν τολμώ να πιστέψω πως ο αρμόδιος συντάκτης της εφημερίδας της Αριστεράς δεν γνώριζε όλα τα παραπάνω γεγονότα. Αν όντως ισχύει κάτι τέτοιο, είναι πολύ ανησυχητικό, καθώς αποδεικνύεται ανιστόρητος. Είναι εξαιρετικά αμφίβολο, κατά πόσο μπορεί να δίνει στο μέλλον ακριβή εικόνα της πραγματικότητας, γεγονός που χρειάζεται να προβληματίσει σοβαρά τους ιθύνοντες του εντύπου. Για να μην γίνονται καταγέλαστοι πρέπει να λάβουν τα μέτρα τους.

Άλλοι, πιστεύω, πως ήταν οι λόγοι της αποσιώπησης. Κι αυτοί έχουν σχέση με την προσπάθεια των στελεχών του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς να καλλιεργήσουν την εντύπωση στη νεότερη γενιά πως αυτοί είναι οι ανώτεροι. Αυτοί είναι πρώτοι σε όλες τις εξελίξεις. Όσοι προηγήθηκαν δεν πρόσφεραν απολύτως τίποτα. Αυτή η αγωνιώδης προσπάθεια επιβεβαίωσης της θέσης τους μόνο με ψυχολογικούς όρους εξηγείται. Ορισμένοι, την αποδίδουν σε συμπλέγματα μειονεξίας και κατωτερότητας.

Αφού, όμως, η εφημερίδα του κυβερνώντος κόμματος, πολύ καθυστερημένα, αναγνώρισε πως δεν ήταν ο Αλέξης Τσίπρας ο πρώτος έλληνας πρωθυπουργός, ο οποίος κατέθεσε στεφάνι στον χώρο του Πολυτεχνείου, θα έπρεπε να αναφέρει ποιος ήταν εκείνος που προχώρησε για πρώτη φορά σε μια τέτοια κίνηση. Αυτό επιβάλλουν λόγοι δεοντολογίας.

Δεν συνέβη, ωστόσο, κάτι τέτοιο. Και ο λόγος είναι απλός. Σε αυτή την περίπτωση, θα ήταν υποχρεωμένη να αναφέρει τον Ανδρέα Παπανδρέου. Ακόμα όμως και η αναγραφή του ονόματος του τελευταίου έχει κριθεί από τους υπευθύνους έκδοσής της ότι πρέπει να αποφεύγεται στις σελίδες της εφημερίδας. Το πρόσωπό του αποτελεί κόκκινο πανί για το αναγνωστικό κοινό της. Κατά τα άλλα, διατείνονται κατά καιρούς, πως υπερασπίζονται την ιστορική αλήθεια.

Γι’ αυτήν την ιδιότυπη καταδίκη της μνήμης (damnatio memoriae), χρειάζεται να ανατρέξουμε στο πρόσφατο παρελθόν, προκειμένου να εντοπίσουμε αντίστοιχα παραδείγματα. Σε τέτοιου είδους επιλεκτικές αποσιωπήσεις ειδικευόταν ο Ιωσήφ Στάλιν. Γνωστές είναι οι φωτογραφίες του Βλαντίμιρ Ιλίτς Λένιν, από τις οποίες είχε αφαιρεθεί τεχνηέντως ο Λέων Τρότσκι, που βρισκόταν δίπλα του. Αποτελούσε ανεπιθύμητο πρόσωπο την περίοδο του Σταλινισμού και έπρεπε να ακυρωθεί κάθε ίχνος ζωής του.

Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον έχουν διαμορφωθεί τα ηγετικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και δεν χάνουν ευκαιρία καθημερινά να το αποδεικνύουν.

Μπροστά στα φαινόμενα διαστρέβλωσης της ιστορικής πραγματικότητας, που αναμένονται να πολλαπλασιαστούν το επόμενο χρονικό διάστημα, η μόνη απάντηση είναι η τεκμηριωμένη αποκατάσταση της αλήθειας.