Άντρας «ντερβίσης» και πολλά βαρύς...

Συγχορδίες Mπαχ ακούστηκαν από τρία μπουζούκια κι ένας άντρας σκεπτικός με ανοιχτό σακκάκι ανήλθεν επί σκηνής. Eίχε ζητήσει Zεϊμπέκικο κι ήρθε να το εκτελέση, να πάνε κάτω τα φαρμάκια και να στενάξη το τσιμέντο της πίστας. H ορχήστρα άρχισε να παίζη.

O άντρας, μ’ ένα τσιγάρο στο στόμα, έκφραση πικρή και τα μάτια κάτω, στάθηκε στη μέση ακίνητος, σαν για να ισορροπήση, άνοιξε τα χέρια του φτερούγες, σαν το πονεμένο πουλί, κι άρχισε τις φιγούρες του. Ήταν καλός χορευτής. Δεν ήταν «εκ του κόσμου τούτου». Mας είχε γράψει στα παπούτσια του, μας αγνοούσε, μας είχε εξαφανίσει. Xόρευε μονάχα για τον εαυτό του και γι’ αυτόν, την ώρα εκείνη μες στο Kέντρο, ήταν αυτός μονάχα κι η ορχήστρα. Άντρας «ντερβίσης» και πολλά βαρύς, που είχε διαφορές με το Θεό και προκαλούσε το Xάρο.

Έκανε ο Xάρος να τον πάρη, έκανε κάτι διστακτικά βήματα να τον αποφύγη και τέλος ο άντρας τού ξέφευγε, διότι ήτο «πονηρός», το οποίον, πίσω και σ’ έφαγα. Tοποθετούσε τον εαυτό του δεξιά, αριστερά, με ψύχραιμες τελετουργικές κινήσεις και προσεκτικά βήματα. Kαμμία του κίνηση δεν ήταν τυχαία. Kάθε του βήμα το ζύγιζε και το μελέταγε επισταμένως, μην πατήση νάρκη. Tο παραμικρόν μπορούσε να του στοιχίση τον Θάνατον. Ήταν «σκάκι των ποδών» και το πράμα ήθελε σκέψη. Όσο σίφουνας και σιμούν ήταν η γυναίκα, τόσο γαλήνιος, ολύμπιος και ατάραχος εκινείτο αυτός.

Ήταν το ρελαντί εκείνης σε ανάλυση κινήσεων. Ήτο καθηγητής που εδίδασκε υπαναπτύκτους φοιτητάς: «Έτσι κινούμεν τον πόδα, τώρα κάμπτομεν αυτόν, καθήμεθα ελαφρώς, πολύ ωραία, τώρα εκτινάσσομεν αυτόν, βήμα εμπρός, ολίγον συνοφρυωμένοι, ωπ, ακίνητον το σώμα μας, ευρίσκομεν με νωχελικάς κινήσεις την ισορροπίαν μας, ασχέτως την απολέομεν ή δεν την απολέομεν, και λαμβάνομεν μορφήν πονεμένην και ελαφρώς “σιχτιρισμένην”. Λαμπρά. Tο αυτό τώρα. Kαι προσοχή, κύριοι. Oι οφθαλμοί μας, δέον ούτοι, να βλέπωμεν συνεχώς κάτωθεν, διά μίαν ορθήν διδασκαλίαν».

ΜΠΟΣΤ «Μια νύχτα στον Αιγάλεω». Πεζά Κείμενα 1960-1965. Ερμής, 1998. 232-233.

• Το εκπληκτικό σκίτσο του άντρα που χορεύει ζεϊμπέκικο το δανειστήκαμε από την «Κλίκα», διαδικτυακό περιοδικό για το λαϊκό τραγούδι. Διεύθυνση web: www.klika.g

«ΕΙΜΑΙ ΣΙΓΟΥΡΑ ΑΝΘΕΛΛΗΝΑΣ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΚΑΜΑΡΙ ΜΟΥ»

«ΕΙΜΑΙ σίγουρα ανθέλληνας και είναι και καμάρι μου», διακήρυξε σε πρόσφατη συνέντευξή του στην εφημερίδα Lifo ο σκηνοθέτης Μιχαήλ Μαρμαρινός, δημιουργός της παράστασης «Πεθαίνω σα χώρα», που ανέβηκε στην αρχή του φετινού Φεστιβάλ Αθηνών.

Αναδημοσίευσα από την Ελευθεροτυπία τη συνέντευξη του Βασίλη Αλεξάκη, τον οποίο εκτιμώ ως συγγραφέα, για να πάρω αφορμή και να κάνω τα σχόλιά μου. Θα μου πείτε, και τι τον νοιάζει τον Αλεξάκη αν θα τον σχολιάσω; Ξέρετε ότι διαβάζοντας τον τελευταίο καιρό τις συνεντεύξεις του, που έγιναν με αφορμή το βιβλίο του «μ.Χ.», ένιωσα να σκορπίζει γύρω μια άρνηση για ό,τι το ελληνικό.Προσφάτως άκουγα σε μια τηλεοπτική και τον σπουδαίο μας πεζογράφο και θεατρικό συγγραφέα Παύλο Μάτεσι, ο οποίος έλεγε ότι θα ήθελε να έχει γεννηθεί στην Ιταλία! Επίσης δεν βρίσκει κάτι το εξαιρετικό στους νεοέλληνες, οι οποίοι σύμφωνα με τα λεγόμενά του, δεν έχουν σχέση με τους αρχαίους!

[Τότε τι απέγιναν οι αρχαίοι Έλληνες που κατοικούσαν στην Ελλάδα; Έγινε κάποια καταστροφή και εξαφανίστηκαν δια μαγείας; Και πώς βρεθήκαμε εμείς εδώ – πάλι έγινε κάποια έκρηξη και μας απόθεσε ο καλός Θεός στο χώρο που κατοικούσαν οι αρχαίοι Έλληνες;]

Μήπως αυτός είναι [ακραίος] τρόπος αντίδρασης των ανθρώπων του πνεύματος και της τέχνης σε όσα συμβαίνουν στην ελληνική κοινωνία για να μας… ξυπνήσουν; Αλλά, είναι βέβαιο ότι σχεδόν τα ίδια, πάνω-κάτω, συμβαίνουν και στην Ιταλία και στη Γαλλία και στη Γερμανία και αλλού. Δεν υπάρχουν κοινωνίες… παράδεισοι και κοινωνίες αγίων! Η παγκοσμιοποίηση ισοπέδωσε τα πάντα. Εξαφάνισε προτερήματα και ανέδειξε αδυναμίες και μειονεκτήματα. Είναι στιγμές που νιώθει κανείς ότι γυρίσαμε δεκαετίες πίσω… Όταν εμείς οι κοινοί θνητοί αναζητούμε κάποιους ανθρώπους-οδηγητές και θέλουμε ν’ ακούσουμε τον ορθοτομημένο λόγο τους, αυτό σημαίνει ότι εναποθέτουμε σ’ αυτούς ελπίδες.

Όταν βεβαίως η πολιτική στραπατσάρει τις αγωνίες και τις ελπίδες μας, τότε δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μας πλακώνει η απογοήτευση κι όταν οι διαψεύσεις διαδέχονται η μια την άλλη, μαύρη μαυρίλα πλάκωσε! Ας δεχτώ ότι οι διάφορες δημοσκοπικές έρευνες, που συνήθως γίνονται κατά παραγγελία και έως ένα βαθμό είναι κατασκευασμένες, αποτυπώνουν την πραγματικότητα. Φαίνεται ότι ο κόσμος έχει μείνει άναυδος με όλα όσα συμβαίνουν και περιμένει, ως ύστατη ελπίδα την απόδοση, την επανόρθωση, τον κολασμό. Και κολασμός δεν υπάρχει.

Δεν θέλω να πω ότι υπάρχουν ανάμεσά μας κάποιοι ύποπτοι μεταπράτες ιδεών που εκδικούνται την Ελλάδα για τα προσωπικά τους συμπλέγματα, ατυχήματα, πάθη… Θέλω όμως μια εξήγηση. Και δεν τη βρίσκω!

Έγραφε ο Άγγελος Τερζάκης [1966]: Αν τώρα αποκοιμηθούμε, τα πάντα χάθηκαν για πάντα. Δεν ξέρω αν έχουμε το δικαίωμα, απέναντι στους ερχόμενους καιρούς, να διαλύσουμε το κατάστημα. Μπορεί οι απόγονοί μας να βρουν πως έπρεπε να διατηρηθεί ωστόσο, πως άξιζε τον κόπο. Πως ήταν το μόνο αληθινά «δικό τους» μέσα σ’ αυτή τη φευγαλέα κι ακτήμονα ζωή…

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ;

Επειδή βαρέθηκα, κουράστηκα να γράφω για την πολιτική και βλέπω μερικές φορές τη ματαιότητα, λέω, άει στο διάολο, δεν πάτε... κατά διαόλου όλοι σας! Με όλα όσα συμβαίνουν στη νεοελληνική κοινωνία, αναρωτιέμαι αν θα προλάβει η γενιά μου ν' ανασάνει, να νιώσει γεμάτη από τις χαρές της ζωής ή θα φύγει βουτηγμένη στην αγωνία και στα αναπάντητα ερωτηματικά. Δεν μπορώ να κατανοήσω τη λογική όλων όσοι ασχολούνται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο με την πολιτική και τη δημοσιότητα! Σήμερα η πολιτική και όσοι οργανώνουν τις εκδηλώσεις για επικοινωνία, έχουν βρει τον τρόπο να κρατούν τις σχέσεις τους απείραχτες. Έχω την εντύπωση όμως ότι οι Έλληνες γυρεύουν τον εαυτό τους μέσα στο μωσαϊκό από χρώματα, φωνές, χαρακτήρες, ιδέες, ουρλιαχτά, σκοτωμούς, οικονομικά αλισβερίσια...

Διάβαζα τις προάλλες, για άλλη μια φορά, το "Ελεύθερο Πνεύμα" του Γιώργου Θεοτοκά. Ένα κείμενο -φωτιά για την εποχή του και μου άρεσε τότε που το ξεφύλλιζα για πρώτη φορά στο Α΄ ή στο Β΄ έτος της Νομικής. Μου έκανε εντύπωση ότι η ανησυχία ενός νέου ανθρώπου, που ήτανε 24-25 χρονώ όταν το έγραψε [δηλαδή, το 1928-29], που τον απασχολούσε η χειραφέτηση της μεταπολεμικής γενιάς, της καταπιεσμένης από τη ρουτίνα της πνευματικής ζωής της εποχής. Προσέξτε ότι το πρώτο από τα τέσσερα δοκίμια του "Ελεύθερου Πνεύματος" έχει τον τίτλο "Περίπατος στην Ευρώπη"! Αρχίζει έτσι:

Η Ευρώπη είναι σαν ένας κήπος που συγκεντρώνει τα πιο διαφορετικά λουλούδια, τα πιο αταίριαστα χρώματα. Κάθε φορά που περνούμε τα σύνορα μιας ευρωπαϊκής χώρας, αισθανόμαστε πως όλα αλλάζουν τριγύρω μας, όχι μόνο η γλώσσα και οι κοινωνικές συμβάσεις, μα κι ο αέρας που αναπνέουμε, κ' η ουσία της γης που πατούμε, κι ο χαραχτήρας των ανθρώπων που συναντούμε. Σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα αισθανόμαστε αμέσως μια ιδιαίτερη έκφραση, μοναδική και αμίμητη, μια ιδιαίτερη φυσιογνωμία, ζωντανή και αεικίνητη, δημιούργημα της φύσης, των αιώνων και της ιδιοφυΐας ενός λαού. [...] Η Ευρώπη είναι ένα σύμπλεγμα από άπειρες αντιθέσεις. Διαφορετικές και πολύ συχνά αντίθετες ψυχικές διαθέσεις γεννιούνται στο Βορρά και στη Μεσημβρία, στη Δύση και στην Ανατολή. Διαφορετικούς τρόπους του αισθάνεσθαι και του σκέπτεσθαι εκδηλώνουν οι Λατίνοι, οι Αγγλοσάξωνες, οι Γερμανοί, οι Σλαύοι. [...] Όπως ξέρετε υπάρχουν στην Ελλάδα πολλοί σχολαστικισμοί από όλα τα είδη κι όλες τις αποχρώσεις, ριζοσπαστικοί και συντηρητικοί, νεανικοί και γεροντικοί, μα βλοσυροί όλοι σα δικαστές κακουργοδικείου. Ένας από τους πιο στενούς σχολαστικισμούς μας είναι ο σχολαστικισμός των ανθρώπων που θέλουν να ανήκουν στη γερμανική σχολή, ή στη γαλλική, ή σε οποιαδήποτε άλλη τοπική σχολή. Σ' αυτήν την τάση των Ελλήνων διανοουμένων να υποδιαιρούνται σε τοπικές σχολές, νομίζω πως διακρίνω πολύ επαρχιωτισμό και αρκετό κομματισμό. [...] Αυτός ο σχολαστικισμός των τοπικών σχολών δείχνει καλά τη στενότητα των οριζόντων μας. Έχουμε διανοουμένους γερμανομανείς, γαλλομανείς, αγγλομανείς, μοσχοβίτες, όπως έχουμε και αγνούς εντοπίους διανοουμένους, προσκολλημένους στις στενά τοπικές παραδόσεις μας [προγονολατρεία, βυζαντινή παράδοση, δημοτικό τραγούδι], μα δεν έχουμε πολλούς αληθινούς Ευρωπαίους...

Άραγε, πόσο οι διαπιστώσεις αυτές του Θεοτοκά απέχουν από τη σημερινή πραγματικότητα; Βέβαια, η εποχή μας διαφέρει από την εποχή του Θεοτοκά. Μια εποχή που είχε βγει από έναν καταστρεπτικό Α΄ παγκόσμιο πόλεμο και η χώρα μας προσπαθούσε να σταθεί στα πόδια της. Είχε προηγηθεί η Μικρασιατική Καταστροφή και η ηττοπάθεια ήταν το καθημερινό ρούχο των Ελλήνων. Ωστόσο, οι νέοι άνθρωποι βλέπανε μπροστά. Θέλανε να ζήσει η πατρίδα τους, να επουλώσει τις πληγές, να ξεπεράσει τις τραυματικές εμπειρίες και να φτιάξει ένα καινούργιο κόσμο. Θέλω να δώσω ένα στίγμα της εποχής μας, να ιχνογραφήσω το χαρακτήρα της νεοελληνικής κοινωνίας, των ανθρώπων και των σχέσεών τους και δεν μπορώ. Γιατί κάθε μέρα, τα συμπεράσματά μου ανατρέπονται από την οδυνηρή πραγματικότητα.

Έχω τι νέον να είπω;

...Πας ο εν Ευρώπη ορεγόμενος να λαλήση δημοσία πρέπει προηγουμένως ν' αποτείνη εις εαυτόν τας εξής δύο ερωτήσεις: "Έχω τι νέον να είπω; εν ελλείψει τοιούτου, δύναμαι να επαναλάβω τα ήδη ρηθέντα άλλως πως ή όπως μυριάκις ήδη ερρήθησαν πεζώς τε και εμμέτρως;". Ο δε μη δυνάμενος ν' απαντήση καταφατικώς εις ουδετέραν των ερωτήσεων τούτων μένει άφωνος ως ιχθύς, εκτός αν ορέγηται της δόξης να καταταχθή εις την τάξιν των αναμασώντων...

[Εμμανουήλ Ροΐδης, "Τα στίγματα"]

ΤΟ ΣΑΠΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΜΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑ... ΦΩΣ, ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΦΩΣ!

Δεν θα γράψω πολλά για το σκάνδαλο με τις μίζες της Siemens. Απλώς θα παραθέσω τρία κείμενα από τη συντηρητική εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ [05/07/2008], όπου εύγλωττα διατυπώνονται σκέψεις με βάση τη λογική και την ηθική. Τώρα, κατά πόσο η ηθική της πολιτικής έχει κυρίαρχη θέση στο πολιτικό μας σύστημα είναι ένα ζήτημα που θέλει μεγάλη ανάλυση. Πάντως, από την εμπειρία μας, έχει διαπιστωθεί ότι η ΠΟΛΙΤΙΚΗ εν Ελλάδι είναι νέτη-σκέτη! Δεν υπάρχει το πάθος της δικαιοσύνης, της προσφοράς, του αλτρουισμού, της θυσίας... Ζούμε το δράμα της πολιτείας που έχει απομονωθεί από την επιδημία της πανούκλας [δες και την "Πανούκλα" του Αλμπέρ Καμί]. Δεν έχει και μεγάλη σημασία αν μέσα από τη μεγάλη αγωνία για το μέλλον του τόπου ξεκορμίζουν, αναπηδάνε κάποιες ατομικές αρετές, που αποτελούν την τραγική τιμή του ανθρώπου... Είμαστε, δυστυχώς, σε κατάσταση πολιορκίας. Φως, περισσότερο φως!

ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ: Οι σειρήνες της διαπλοκής

Οι περιπέτειες και τα ταξίδια ενός υπουργού θα είχαν μικρή σημασία σε μια εποχή όπου διαπιστώνονται ροές εκατομμυρίων ευρώ σε μίζες. Υπάρχουν, όμως, δύο σοβαρά ζητήματα. Πρώτα απ’ όλα αποδεικνύεται πόσο σοφό ήταν το «σεμνά και ταπεινά», όχι με την έννοια της αόριστης ηθικολογίας, αλλά με την έννοια της προστασίας ενός υπουργού από παγίδες. Οσο περισσότερο προσελκύουν οι σειρήνες της πολυτελούς ζωής ένα πολιτικό, τόσο πιο επικίνδυνες γίνονται και οι σειρήνες της διαπλοκής στην αρχή και της διαφθοράς ενδεχομένως μετά. Δεύτερο ζήτημα είναι το θέμα ηθικής τάξης, ότι δηλαδή δεν μπορεί ένας υπουργός να πηγαίνει σε ταξίδι το οποίο έχουν –αν όχι πληρώσει– οργανώσει ο διευθύνων σύμβουλος ενός μεγάλου προμηθευτή του υπουργείου και ο εν μέρει ιδιοκτήτης μιας ελεγχόμενης εταιρείας, ο οποίος ενδιαφερόταν μάλιστα τότε για την «Ολυμπιακή». Αυτά τα χρήσιμα συμπεράσματα προκύπτουν από το τελευταίο επεισόδιο της Siemens, το οποίο σε καμία όμως περίπτωση δεν είναι και το σημαντικότερο του πολύκροτου αυτού φακέλου.

Mα δεν ντρέπονται;

Οπως σε κάθε σκάνδαλο, έτσι και στο σκάνδαλο Siemens, ακούγεται συχνά ότι ο πυρήνας του είναι οικονομικός και πολιτικός, όχι ηθικός· αν λειτουργούν οι νόμοι και ο ανταγωνισμός, τέτοια φαινόμενα δεν συμβαίνουν. Ωστόσο τα γεγονότα τα ίδια, κυρίως ο τρόπος που απορροφά η κοινή γνώμη τους κραδασμούς του σκανδάλου, δείχνουν ότι η ηθική διάσταση είναι κυρίαρχη. Ο κόσμος νιώθει αηδιασμένος και το δηλώνει παντοιοτρόπως σε κάθε δημοσκόπηση των τελευταίων ημερών. Οι πολίτες αγανακτούν για την ολιγωρία της δικαστικής έρευνας, την οποία θεωρούν απόπειρα συγκάλυψης, οργίζονται για την αναισθησία των πολιτικών, οι οποίοι είτε διαψεύδουν με μισόλογα είτε σιωπούν είτε κρύβονται πίσω από τη δικαστική έρευνα.

Ο αιρετός ηγέτης ορκίζεται όχι μόνο να διαφυλάσσει τις ελευθερίες και τον νόμο, αλλά και να είναι ό ίδιος ζων παράδειγμα χρηστού πολίτη. Ωστε στο πρόσωπό του να ενσαρκώνονται συμβολικά οι αξίες του δημοκρατικού κράτους. Οταν ο αιρετός άρχων, ο φύλακας του δημόσιου πλούτου, ο εκφραστής του δημόσιου ήθους, λαμβάνει δώρα, ασχημονεί, προκαλεί, χαριεντίζεται με τους εθνικούς προμηθευτές, ζει ως σταρ και όχι ως δημόσιος λειτουργός, ακόμη κι αν δεν προκύπτει ποινική ευθύνη, εφόσον έχει παραβεί τον ηθικό κώδικα, έχει τελειώσει. Κι αν δεν το αντιλαμβάνεται ο ίδιος, κι αν δεν παραιτείται, τότε οι άλλοι αιρετοί πρέπει να του το ζητήσουν: να θυσιαστεί, για να διασωθεί η συμβολική τάξη, ο ηθικός σκελετός που συνέχει το σύστημα.

Δεν το κάνουν. Μένουν γαντζωμένοι, με νύχια και δόντια, στην εξουσία που τους δανείστηκε προσωρινά και με σκληρούς όρους, λες και η εξουσία είναι κληρονομική, σαν ελέω Θεού μοναρχίσκοι, σαν μωροί Λουδοβίκοι και Αντουανέτες. Αυτή την αναξιοπρέπεια βλέπουν οι πολίτες, τη λιποψυχία και τη βαθιά ιδιοτέλεια, το συντεχνιακό πνεύμα που κουκουλώνει και προστατεύει τα μέλη του κλαν, την αλαζονοδειλία της μη λογοδοσίας και της ασυλίας, αυτά βλέπουν ως παράδειγμα πολιτικού ήθους από τους αιρετούς ηγέτες τους. Και αναρωτιούνται: Μα δεν ντρέπονται; Οχι. [Του Niκoυ Γ. Ξυδάκη]

Ζητείται πολιτικό σθένος

Eάν είναι αληθές ότι η εταιρεία Siemens είχε επίσημη φανερή πολιτική προώθησης των πωλήσεών της, τη χρηματοδότηση κομμάτων και πολιτικών προσώπων, όπως προκύπτει από τη μέχρι τώρα έρευνα της Γερμανικής Δικαιοσύνης. Εάν ακόμα ισχύει, σύμφωνα με την ίδια έρευνα ότι τουλάχιστον για τις εκλογές του 2000 και του 2004, εκταμιεύτηκαν από τα γερμανικά ταμεία με προορισμό την Ελλάδα μερικές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. Εάν επίσης λάβουμε υπόψη ότι εδώ ακόμη ψάχνουμε να βρούμε πού πήγε ένα ασήμαντο ποσό σε σχέση με τα εκταμιευθέντα. Τότε μάλλον πρέπει κανείς να περιμένει από πολιτικούς αρχηγούς με σθένος αντίστοιχο του αξιώματός τους, είτε να παραδεχθούν επιτέλους ότι, «ναι έτσι χρηματοδοτούνταν μέχρι σήμερα το κόμμα μας, συγγνώμη, από εδώ και πέρα αυτό αλλάζει» είτε να δηλώσουν κατηγορηματικά ότι ούτε από τη Siemens ούτε από άλλη εταιρεία χρηματοδοτήθηκε ποτέ ο προεκλογικός τους αγώνας.

Μέχρι στιγμής κανείς από τους δύο αρχηγούς των κομμάτων που κυβερνούν τη χώρα από το 1974 έως σήμερα δεν έχει κάνει κάποια δήλωση, που να αποκηρύσσει το παρελθόν και να ατενίζει το μέλλον.

Αυτός είναι άλλωστε ο λόγος που σημαντικό ποσοστό Ελλήνων πολιτών αποστρέφονται τα δύο μεγάλα κόμματα. Αυτός είναι ο λόγος που οι πολιτικοί αναλυτές πιθανολογούν ότι αυτή η καταρχήν απέχθεια ή υποβόσκουσα οργή και αγανάκτηση μπορεί να πάρει μονιμότερα χαρακτηριστικά και από απλή διαμαρτυρία να γίνει -εάν υπάρξει τρίτη λύση- καταλύτης πολιτικών αλλαγών.

Δεν μας νοιάζει λοιπόν ποιος είναι ο κολλητός του τάδε υπουργού ή του άλλου γόνου πολιτικού τζακιού, ακόμη κι αν είναι κάποιος τύπος που σαν κύρια δουλειά του είχε να λαδώνει μια χώρα. Καμιά δουλειά δεν είναι ντροπή. Ούτε μας νοιάζει σε ποιον όροφο άφησε τα λεφτά ο «αυτοδημιούργητος» Τσουκάτος. Η μικρή μας πατρίδα μάς νοιάζει που τρεκλίζει μεθυσμένη από λόγια και υποσχέσεις 5-6 οικογενειών και μερικών δεκάδων συμμαθητών που σφετερίζονται την αφέλεια ή την ιδιοτέλειά μας. [Tου Σωκράτη Τσιχλιά]

Άναψε φωτιές το ταξίδι του υπουργού...!

ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΤΟΥ ΘΟΔΩΡΗ ΜΑΚΡΗ