Αξιοποιώντας όλα τα αποθέματα αισιοδοξίας!!!

Έχει παρατηρηθεί ότι κάθε φορά που βρισκόμαστε σε μέρες γιορτινές να σημειώνεται και μια αντίρροπη κίνηση σε εκατομμύρια συνειδήσεις. Αξιοποιούνται όλα τα αποθέματα αισιοδοξίας κι έτσι παίρνουμε βαθιές ανάσες και βλέπουμε, θέλουμε να βλέπουμε, το μέλλον ποιο ευοίωνο. Και καλά κάνουμε. Κάπου παραμερίζεται η λογική που σπάνια διασφαλίζει τη λύση των προβλημάτων, ιδιαίτερα τούτη την περίοδο που όλοι βρισκόμαστε στα δυο στενά, και πιστεύουμε ότι έχει τα όριά της η ανθεκτικότητά της. Εγώ, πάντως, κουράστηκα να καταγγέλλω τα δεινά του κόσμου που φεύγει, τις αθλιότητές του, τις τόσες του ατέλειες. Νιώθω ότι υπάρχουν πολλές, άπειρες πιθανότητες να βγει ασύγκριτα καλύτερος ο επόμενος χρόνος. Τουλάχιστον έχει καθαρά χέρια και καλές προθέσεις.

• .............................

Ζούμε μια φάση της ιστορίας μας, όπου τα τελευταία χρόνια καλούμαστε, με όλη την καλή πίστη, να υπερασπίσουμε την πατρίδα μας ως ιδέα, να μην την αφήσουμε στη λάσπη και να την κρατήσουμε όρθια, να μην είναι περίγελος των ξένων. Πρέπει να φροντίζουμε η ιδέα αυτή να είναι αδιάβλητη, καθαρή, έντιμη, να έχει για περιεχόμενο την ανθρωπιά. Όμως ο πόλεμος στον οποίο έχουμε εμπλακεί δεν μπορεί να σημαίνει ότι υπερασπίζω τα αγαθά εκείνων που θα πλουτίζουν όταν εμείς παίζουμε κάθε στιγμή της ζωής μας κορόνα-γράμματα τη ζωή μας, που θα κυλιούνται στο χρυσάφι όταν εμείς θα βρισκόμαστε στο αναπηρικό καροτσάκι ή θα έχουμε χαθεί κάτω από το χώμα!

• ............................. 

Την εθνική ιδέα στη χώρα μας την πρόδωσαν κατά κύριο λόγο οι υποκριτικοί πρόμαχοί της: οι ιδεολόγοι του μπεζαχτά, την υπέσκαψαν οι εκμεταλλευτές της, οι κερδοσκόποι, οι μεταπράτες κάθε όσιου και ιερού. Κι αυτό αφού σε κρίσιμες εποχές, ύστερα από μεγάλες εθνικές κρίσεις, όπου θα έπρεπε η χώρα, για να περισώσει ακριβώς την εθνική της ακεραιότητα και συνοχή και να σημειώσει ραγδαίες και αποφασιστικές κοινωνικές εξελίξεις, οι κύριοι αυτοί γνοιάζονταν μόνο για το πώς θα διατηρήσουν τα κεκτημένα, πώς θα παρατείνουν με κάθε τρόπο την ανομία τους.

• ............................. 

Πιστεύω βαθιά ότι είμαστε άξιοι καλύτερης τύχης. Χρειάζεται, ωστόσο, πολύ ψυχικό σθένος για να μην υποκύψει κανείς στο λαϊκισμό, και στα ολέθρια συνθήματα που εξακοντίζει και είναι αυτά που επικρατούν σε κάθε εποχή και που οι πλατιές λαϊκές μάζες δεν το συνειδητοποιούν πως πρόκειται για απλά καταπότια. Τα περνάνε για θέσφατα, κηρύγματα αποκαλυπτικά, καινοτόμα, συμπυκνώσεις πάσης τόλμης και πάσης εικονοκλαστικής σοφίας. Απεναντίας, είναι αναισθητικά γιατί απλώς κατατείνουν στην ευθυγράμμιση και την ισοπέδωση. Κι αν κάποιος τολμήσει να επισημάνει την αγυρτεία, δέχεται κατάστηθα τον λίθο του αναθέματος. Εδώ αναφέρομαι στην πολιτική κι όλοι αντιλαμβάνονται τι ακριβώς εννοώ.

• ............................. 

Επειδή έχω ασχοληθεί αρκετά με τη θεατρική τέχνη, πρέπει να πω ότι το «παράλογο» είναι πλέον γερασμένο στο θέατρο, αλλά με λύπη μου διαπιστώνω –αλλά θεωρώ ότι είναι γενική η διαπίστωση– ότι το παράλογο δίνει και παίρνει στην πολιτική ζωή του τόπου. Σε κάθε κομματικό σχηματισμό, σε κάθε πολιτικό βλέπει κανείς την πιο λαμπρή απεικόνιση του παραλόγου… Κι αναρωτιέται κανείς μήπως υπερτιμήσαμε τον ρόλο τους! Βέβαια, φαντάζομαι ότι όλοι παραδεχόμαστε πως η ζωή στην κοινωνική, την πνευματική και την καθαρά βιολογική της εκδοχή, είναι ένα σύστημα ανταγωνισμών σε δυναμική ισορροπία, ένα πεδίο συγκρούσεων δίχως λύση άλλη από την κατάργηση.

• ............................. 

«Η ηθική –σημειώνει ο αγαπημένος και αλησμόνητος Άγγελος Τερζάκης («Στα περιθώρια της ηθικής», Το Βήμα, 15/6/1966)– με τον γαλαξία των εννοιών της, αγάπη, ομόνοια. Φιλαλληλία, αρετή, αυταπάρνηση, δικαιοσύνη, εμφανίζεται σαν ένα αντιστάθμισμα ιδεοκρατικό στα όρια του ουτοπικού. Γι’ αυτό και αναλίσκεται σε παραινέσεις. Η παραίνεση είναι η καταφυγή της υποσυνείδητης αδυναμίας, όταν δεν είναι το αντιζύγι της υποκρισίας. Η δεύτερη συμπορεύτηκε συχνά με την πρώτη, πιστός ίσκιος της…».

• ............................. 

Αυτό το αναφέρω διότι, σε μέρες γιορτινές, τέτοιες παραινέσεις κάνουν συνήθως οι πολιτικοί, στεγνά, ψυχρά, τυπικά. Εμφανίζονται ως κοσμοδιορθωτές, έχοντας την τάση να ταυτίζουν τα πρακτικά προβλήματα με τα ηθικά.. Και ξέρετε γιατί το κάνουν αυτό; Απλούστατα διότι πιστεύουν ότι δια των πρακτικών θα λύσουν τα ηθικά. Κάπου ταιριάζει εκείνο που σκωπτικά έλεγε ο αείμνηστος Γεώργιος Παπανδρέου για την πρώτη πρωθυπουργία του Κωνσταντίνου Καραμανλή που είχε χαρακτηριστεί από οικονομική πρόοδο των ανώτατων και ανώτερων οικονομικά στρωμάτων της χώρας, χωρίς να σημειωθεί όμως σημαντική άνοδος των εισοδημάτων για τις λαϊκές τάξεις: «Όταν οι αριθμοί ευημερούν, οι άνθρωποι δυστυχούν»!

• ............................. 

Κι εμείς τώρα, φτάσαμε στο ίδιο σημείο, δηλαδή στη δεκαετία του 1950!!! Πώς θ’ απαγκιστρωθούμε, ένας Θεός ξέρει!! Σα να βουίζουν στ’ αυτιά μου οι ιαχές των πολιτικών: Ζήτω η στέρηση, η ανέχεια, η οπισθοδρόμηση! Δεν ξέρω αν είμαστε οριστικά νικημένοι, αλλά πρέπει να βρούμε τρόπους να τους αναχαιτίσουμε. Δεν ξέρω ποιος είναι ο άλλος δρόμος. Ωστόσο, είμαι αισιόδοξος!