Sunday, January 18, 2009

Η Δανάη "έφυγε"!



Στα 96 της χρόνια, η αγαπημένη μας Δανάη [Στρατηγοπούλου], βαρέθηκε τον μάταιο τούτο κόσμο και τους ανθρώπους και "έφυγε". Ήταν μια ωραία γυναίκα, κοκέτα μέχρι τα τελευταία της, και βέβαια ένα πολυσύνθετο ταλέντο: τραγουδίστρια, μουσικός, συγγραφέας, καθηγήτρια της ελληνικής λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο Σαντιάγο της Χιλής και φωνητικής μουσικής σε πολλά ωδεία, ενώ μυθική έχει μείνει η συνεργασία της με τον Αττίκ.

Γεννήθηκε το 1913 [ή 1911;] στην Αθήνα και πέρασε τα παιδικά της χρόνια στην Γαλλία. Παρακολούθησε για ένα έτος οικονομικές επιστήμες και γράφτηκε στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών. Ασχολήθηκε από πολύ νωρίς με το ελαφρό τραγούδι και σπούδασε ορθοφωνία και φωνητική μουσική. Ήταν στα τέλη του 1935, όταν η Δανάη βρέθηκε για πρώτη φορά μπροστά στον διάσημο πρωτεργάτη της θρυλικής «Μάντρας», τον Αττίκ. να τη χαρακτηρίζουν ως το «αηδόνι» του Αττίκ.

http://ellinikosfm.com/news/data/upimages/danaei.jpg

Η ίδια έγραψε περισσότερα από 300 τραγούδια, πολλά σε στίχους δικούς της και πολλά βιβλία, ενώ ασχολήθηκε και με μεταφράσεις. Μετέφρασε, μεταξύ άλλων, ελληνικά δημοτικά τραγούδια στα ισπανικά και ποιήματα του Πάβλο Νερούδα στα ελληνικά. Διετέλεσε καθηγήτρια φωνητικής στο Ωδείο και καθηγήτρια της ελληνικής λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο του Σαντιάγο της Χιλής. Η Δανάη παντρεύτηκε τον Γιώργο Χαλκιαδάκη και έκανε μια κόρη, τη Λήδα. Ανάμεσα στα πολύ γνωστά τραγούδια που ερμήνευσε η Δανάη ήταν το «Ας ερχόσουν για λίγο», «Άδικα πήγαν τα νιάτα μου» και άλλα.

Ας μου επιτραπεί να σημειώσω την προσωπική φιλία που είχα με τη Δανάη, από το 1975-76. Ήταν τότε που δούλευα στο περιοδικό "Θέατρο" του Κώστα Νίτσου, με τον οποίο η Δανάη είχε στενή προσωπική φιλία. Έγινε ένα αφιέρωμα του περιοδικού στον Νερούδα. Σχεδόν όλο το υλικό το είχε επεξεργαστεί η Δανάη και κυρίως το θεατρικό έργο του μεγάλου Χιλιανού ποιητή "Δόξα και θάνατος του Χοακίν Μουριέτα". Είχε μεταφράσει και κάποια ποιήματα του Νερούδα και ο Νίτσος μου είχε πει τότε να φωνάξουμε τον Λευτέρη τον Παπαδόπουλο να κάνει το ρετουσάρισμα. Βέβαια αυτό ήταν "απαράδεκτο" για τη Δανάη. Ο Λευτέρης μου έλεγε ότι είναι και ο ίδιος ποιητής και με τη δική του απόδοση θα ήταν ευπρόσωπα τα ποιήματα, η Δανάη ότι αυτή μπορούσε να αποδώσει αριστοτεχνικά τον Νερούδα. Τέλος πάντων η παρεξήγηση δεν έγινε αφού ήταν στη μέση ο Νίτσος. Ωστόσο εγώ σαν μικρότερος γινόμουν αποδέκτης των παραπόνων. Πάντως το τεύχος εκείνο του Θεάτρου που ήταν αφιερωμένο στον Νερούδα έδωσε την ευκαιρία και στον μεγάλο χαράκτη μας, τον Α.Τάσσο, να φιλοτεχνήσει ένα καταπληκτικό έργο με τη φιγούρα του Μουριέτα. Μπήκε στο εξώφυλλο του τεύχους και έγινε και αφίσα που δόθηκε δωρεάν στους συνδρομητές του περιοδικού. Θυμάμαι που ο Α.Τάσσος έβαζε την υπογραφή του κι εγώ δίπλα του έβαζα την αρίθμηση... Μυθική εποχή με μυθικούς ανθρώπους.

5 comments:

dyosmaraki said...

Από τις σημαντικότερες καλλιτέχνιδες και όχι μόνο.
Φτώχυνε ο κόσμος μας.

KΑΡΜΕΝ said...

Δεν την ήξερα, δεν την πρόλαβα. Σημαντικό το άρθρο σου.
Που βρίσκεσαι τελευταία;

Νίκος Λαγκαδινός said...

dyosmaraki, ήταν σπουδαία γυναίκα αλλά και εξαιρετική τραγουδίστρια. Μιας άλλης εποχής βέβαια. Ωστόσο, αυτό που λες, ότι "φτώχυνε ο κόσμος" είναι αλήθεια ότι συμβαίνει με πολλούς από τους ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών. Ας πούμε, Χατζιδάκις, δεν θα υπάρξει άλλος. Μελίνα; Μια και μοναδική!

agapi, δεν πολυγράφω σ' αυτό το blog. Κυρίως γράφω στο Δίκτυο, στο Theatre [και σε μερικά άλλα]. Έχω καταντήσει μανιακός με το μπλογκάρισμα. Βέβαια έχει την ερμηνεία του αυτό: το διαδίκτυο μου χρησιμεύει σαν αρχείο...

Πάντως έχω νοσταλγήσει τη Λέσβο. Έχω αναμνήσεις από το νησί - και ευχάριστες και δυσάρεστες...
Αλλά μη νομίζεις ότι κάθομαι. Έχω και δουλειές.

KΑΡΜΕΝ said...

Κατάγεσαι από την Λέσβο; Τι ευχάριστη έκπληξη είναι αυτή! Έλα, σε περιμένουμε να γνωριστούμε από κοντά. Όταν έχεις λίγο χρόνο, βεβαίως.
Καλή δύναμη!

Νίκος Λαγκαδινός said...

agapi, δεν κατάγομαι από τη Λέσβο. Είμαι από την Πελοπόννησο. Αλλά σε κάποια φάση της ζωής αντιμετώπισα ένα πρόβλημα κι έτσι επισκέφθηκα δυο φορές το νησί. Είναι εκ του περισσού να αραδιάζω τα καλά της Λέσβου. Γνώρισα σπουδαίους ανθρώπους του νησιού...
[Φαντάζομαι ότι θα έπρεπε να συγκαταλέγω ανάμεσα σ' αυτούς κι εσένα... Δεν έχει σημασία που δεν έχεις αναρτήσει τη φωτογραφία σου. Τα γραφτά σου αρκούν...]